کد مطلب:114 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:421
احکام قبله
مسأله 781 ـ خانه كعبه كه در مكّه معظّمه می باشد قبله است. و باید روبروی آن نماز خواند ولی كسی كه دور است اگر طوری بایستد كه بگویند رو به قبله نماز می خواند كافی است. و همچنین است كارهای دیگری كه مانند سر بریدن حیوانات باید رو به قبله انجام گیرد.
مسأله 782 ـ كسی كه نماز واجب را ایستاده می خواند باید طوری بایستد كه بگویند رو به قبله ایستاده و لازم نیست زانوهای او و نوك پای او هم رو به قبله باشد.
مسأله 783 ـ كسی كه باید نشسته نماز بخواند اگر نمی تواند به طور معمول بنشیند و در موقع نشستن، كف پاها را به زمین می گذارد باید در موقع نماز صورت و سینه و شكم او رو به قبله باشد و لازم نیست ساق پای او رو به قبله باشد.
مسأله 784 ـ كسی كه نمی تواند نشسته نماز بخواند باید در حال نماز به
[138]
پهلوی راست طوری بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد و اگر ممكن نیست باید به پهلوی چپ طوری بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد و اگر این را هم نتواند باید به پشت بخوابد به طوری كه كف پای او رو به قبله باشد.
مسأله 785 ـ نماز احتیاط و سجده و تشهّد فراموش شده را باید رو به قبله به جا آورد و در سجده سهو هم احتیاط مستحب آن است كه رو به قبله باشد.
مسأله 786 ـ نماز مستحبّی را می شود در حال راه رفتن و سواری «در ماشین ـ قطار ـ هواپیما و كشتی» خواند و اگر انسان در این دو حال، نماز مستحبّی بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد.
مسأله 787 ـ كسی كه می خواهد نماز بخواند، باید برای پیدا كردن قبله كوشش نماید، تا یقین كند كه قبله كدام طرف است و می تواند به گفته دو شاهد عادل كه از روی نشانه های حسّی شهادت می دهند یا به قول كسی كه از روی قاعده علمی قبله را می شناسد و محلّ اطمینان است عمل كند و اگر اینها ممكن نشد باید به گمانی كه از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می شود عمل نماید، حتّی اگر از گفته فاسق یا كافری كه به واسطه قواعد علمی قبله را می شناسد گمان به قبله پیدا كند كافی است.
مسأله 788 ـ كسی كه گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قویتری پیدا كند نمی تواند به گمان خود عمل نماید مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا كند ولی بتواند از راه دیگر «مثلاً قبله نما» گمان قویتری پیدا كند، نباید به حرف او عمل نماید.
مسأله 789 ـ قبله نماهای معمولی در صورتی كه سالم باشد از وسائل خوب برای شناخت قبله است، و گمان حاصل از آن كمتر از راههای دیگر نیست، بلكه غالباً دقیقتر است.
مسأله 790 ـ اگر جهت قبله را نمی داند، می تواند با مراجعه به محراب مساجد و قبرهای مسلمانان جهت قبله را پیدا كند امّا اگر با اجتهاد و كوشش خود یا با استفاده از وسائل جدید نظیر قبله نما به جهت دیگری اطمینان و علم پیدا كند. بنابر احتیاط واجب نمی تواند محراب مساجد و قبرها را ملاك قبله قرار دهد; لكن اگر گمان و ظن غالب پیدا كند كه مسلمانان این منطقه در ساختن محراب مساجد و قبرها مسامحه كرده و دقّت كافی نكرده اند، باید به آن طرف یا اطرافی نماز بخواند كه
[139]
اطمینان یا ظن قوی به قبله دارد.
مسأله 791 ـ اگر برای پیدا كردن قبله وسیله ای ندارد یا با اینكه كوشش كرده گمانش به طرفی نمی رود، چنانچه وقت نماز وسعت دارد باید چهار نماز به چهار طرف بخواند و اگر به اندازه چهار نماز وقت ندارد باید به اندازه ای كه وقت دارد نماز بخواند مثلاً اگر فقط به اندازه یك نماز وقت دارد باید یك نماز به هر طرفی كه می خواهد بخواند، و باید نمازها را طوری بخواند كه یقین كند یكی از آنها رو به قبله بوده است.
مسأله 792 ـ اگر یقین یا گمان كند كه قبله در یكی از دو طرف است، باید به هر دو طرف نماز بخواند ولی احتیاط مستحب آن است كه در صورت گمان، به چهار طرف نماز بخواند.
مسأله 793 ـ كسی كه باید به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء را بخواند بهتر آن است كه نماز اوّل را به هر چند طرف كه واجب است بخواند، بعد نماز دوّم را شروع كند.
مسأله 794 ـ كسی كه یقین به سمت قبله ندارد اگر بخواهد غیر از نماز، كاری كند كه باید رو به قبله انجام گیرد مثلاً بخواهد سر حیوانی را ببرد باید به گمان عمل نماید و اگر گمان ممكن نیست به هر طرف كه انجام دهد صحیح است.
مسأله 795 ـ اگر ظنّ به قبله پیدا كرد ولی در اثناء نماز ظنّ به جهت دیگری پیدا كرد باید باقیمانده نماز را در جهت دوّم بخواند امّا اگر آن مقداری كه خوانده است به طرف راست یا چپ یا پشت به قبله بوده است در این صورت باید نماز را به طرف قبله تمام كند و بنابر احتیاط مستحبّ نماز را دوباره اعاده كند.
مسأله 796 ـ اگر بدون اینكه تحقیق كند از روی غفلت یا سهل انگاری به نماز ایستاد، چنانچه بعد از نماز بفهمد جهت قبله درست بوده و در خواندن نماز هم قصد قربت داشته باشد نمازش صحیح است امّا اگر بعد از نماز بفهمد كه جهت قبله درست نبوده نمازش باطل است و باید اعاده كند.
مسأله 797 ـ اگر گوسفند یا شتری را عمداً بر خلاف جهت قبله سر ببرد یا نحر كند خوردن گوشت آن گوسفند و شتر حرام است امّا اگر جهت قبله را نمی داند یا جهت قبله را فراموش كرده و یا جاهل و متعذّر باشد چنانچه بر خلاف جهت قبله سر بریده باشد خوردن گوشت آن حلال است.
مسأله 782 ـ كسی كه نماز واجب را ایستاده می خواند باید طوری بایستد كه بگویند رو به قبله ایستاده و لازم نیست زانوهای او و نوك پای او هم رو به قبله باشد.
مسأله 783 ـ كسی كه باید نشسته نماز بخواند اگر نمی تواند به طور معمول بنشیند و در موقع نشستن، كف پاها را به زمین می گذارد باید در موقع نماز صورت و سینه و شكم او رو به قبله باشد و لازم نیست ساق پای او رو به قبله باشد.
مسأله 784 ـ كسی كه نمی تواند نشسته نماز بخواند باید در حال نماز به
[138]
پهلوی راست طوری بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد و اگر ممكن نیست باید به پهلوی چپ طوری بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد و اگر این را هم نتواند باید به پشت بخوابد به طوری كه كف پای او رو به قبله باشد.
مسأله 785 ـ نماز احتیاط و سجده و تشهّد فراموش شده را باید رو به قبله به جا آورد و در سجده سهو هم احتیاط مستحب آن است كه رو به قبله باشد.
مسأله 786 ـ نماز مستحبّی را می شود در حال راه رفتن و سواری «در ماشین ـ قطار ـ هواپیما و كشتی» خواند و اگر انسان در این دو حال، نماز مستحبّی بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد.
مسأله 787 ـ كسی كه می خواهد نماز بخواند، باید برای پیدا كردن قبله كوشش نماید، تا یقین كند كه قبله كدام طرف است و می تواند به گفته دو شاهد عادل كه از روی نشانه های حسّی شهادت می دهند یا به قول كسی كه از روی قاعده علمی قبله را می شناسد و محلّ اطمینان است عمل كند و اگر اینها ممكن نشد باید به گمانی كه از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می شود عمل نماید، حتّی اگر از گفته فاسق یا كافری كه به واسطه قواعد علمی قبله را می شناسد گمان به قبله پیدا كند كافی است.
مسأله 788 ـ كسی كه گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قویتری پیدا كند نمی تواند به گمان خود عمل نماید مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا كند ولی بتواند از راه دیگر «مثلاً قبله نما» گمان قویتری پیدا كند، نباید به حرف او عمل نماید.
مسأله 789 ـ قبله نماهای معمولی در صورتی كه سالم باشد از وسائل خوب برای شناخت قبله است، و گمان حاصل از آن كمتر از راههای دیگر نیست، بلكه غالباً دقیقتر است.
مسأله 790 ـ اگر جهت قبله را نمی داند، می تواند با مراجعه به محراب مساجد و قبرهای مسلمانان جهت قبله را پیدا كند امّا اگر با اجتهاد و كوشش خود یا با استفاده از وسائل جدید نظیر قبله نما به جهت دیگری اطمینان و علم پیدا كند. بنابر احتیاط واجب نمی تواند محراب مساجد و قبرها را ملاك قبله قرار دهد; لكن اگر گمان و ظن غالب پیدا كند كه مسلمانان این منطقه در ساختن محراب مساجد و قبرها مسامحه كرده و دقّت كافی نكرده اند، باید به آن طرف یا اطرافی نماز بخواند كه
[139]
اطمینان یا ظن قوی به قبله دارد.
مسأله 791 ـ اگر برای پیدا كردن قبله وسیله ای ندارد یا با اینكه كوشش كرده گمانش به طرفی نمی رود، چنانچه وقت نماز وسعت دارد باید چهار نماز به چهار طرف بخواند و اگر به اندازه چهار نماز وقت ندارد باید به اندازه ای كه وقت دارد نماز بخواند مثلاً اگر فقط به اندازه یك نماز وقت دارد باید یك نماز به هر طرفی كه می خواهد بخواند، و باید نمازها را طوری بخواند كه یقین كند یكی از آنها رو به قبله بوده است.
مسأله 792 ـ اگر یقین یا گمان كند كه قبله در یكی از دو طرف است، باید به هر دو طرف نماز بخواند ولی احتیاط مستحب آن است كه در صورت گمان، به چهار طرف نماز بخواند.
مسأله 793 ـ كسی كه باید به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء را بخواند بهتر آن است كه نماز اوّل را به هر چند طرف كه واجب است بخواند، بعد نماز دوّم را شروع كند.
مسأله 794 ـ كسی كه یقین به سمت قبله ندارد اگر بخواهد غیر از نماز، كاری كند كه باید رو به قبله انجام گیرد مثلاً بخواهد سر حیوانی را ببرد باید به گمان عمل نماید و اگر گمان ممكن نیست به هر طرف كه انجام دهد صحیح است.
مسأله 795 ـ اگر ظنّ به قبله پیدا كرد ولی در اثناء نماز ظنّ به جهت دیگری پیدا كرد باید باقیمانده نماز را در جهت دوّم بخواند امّا اگر آن مقداری كه خوانده است به طرف راست یا چپ یا پشت به قبله بوده است در این صورت باید نماز را به طرف قبله تمام كند و بنابر احتیاط مستحبّ نماز را دوباره اعاده كند.
مسأله 796 ـ اگر بدون اینكه تحقیق كند از روی غفلت یا سهل انگاری به نماز ایستاد، چنانچه بعد از نماز بفهمد جهت قبله درست بوده و در خواندن نماز هم قصد قربت داشته باشد نمازش صحیح است امّا اگر بعد از نماز بفهمد كه جهت قبله درست نبوده نمازش باطل است و باید اعاده كند.
مسأله 797 ـ اگر گوسفند یا شتری را عمداً بر خلاف جهت قبله سر ببرد یا نحر كند خوردن گوشت آن گوسفند و شتر حرام است امّا اگر جهت قبله را نمی داند یا جهت قبله را فراموش كرده و یا جاهل و متعذّر باشد چنانچه بر خلاف جهت قبله سر بریده باشد خوردن گوشت آن حلال است.